Dyskopatia - ćwiczenia na gorset mięśniowy

 

  W trakcie wizyty u lekarza, podczas zdiagnozowania dyskopatii, często słyszymy między innymi zaleceniami, informację na temat ćwiczeń gorsetu mięśniowego. Jest to potocznie zwana grupa mięśni brzucha i pleców (nie mylić z stabilizatorami głębokimi), które mają na celu zabezpieczyć kręgosłup podczas ruchu.

Problem leży w mechanizmach obronnych naszego organizmu. Każdy uraz (tu wypadnięcie dysku) doprowadza do zmian we wzorcu ruchowym. Wszystkie mięśnie, których ruch może nasilać uszkodzenie, zostają osłabione i porażone (hipotoniczne) zaś mięśnie których czynności zabezpieczą przed zaostrzeniem stanu zapalnego stają się hipertoniczne (wzmożone napięcie). Jest to bardzo logiczny mechanizm, który chce zabezpieczyć źródło urazu, poprzez unieruchomienie grup mięśniowych. Zjawisko to nosi nazwę: nocyceptywny somatomotoryczny efekt blokowania (wg Bruggera). Chory odczuwa ból i osłabienie w mięśniach porażonych oraz nadmierną sztywność i napięcie w mięśniach hipertonicznych. Dodatkowo w mięśniach nadmiernie naprężonych znajdują się miogelozy, które są źródłem opisanej reakcji nocyceptywnej, powodującej narastanie objawów. Tworzy się zamknięte koło.

  Dyskopatia jako uraz podlega tym samym prawom. Dzięki zrozumieniu sytuacji można wytłumaczyć dlaczego nie da się wyćwiczyć gorsetu mięśniowego. Dyskopatia powstaje, głównie poprzez przodopochylenie ciała. Dysk stale wypychany jest do tyłu, aż siły działające doprowadzą do rozerwania pierścienia włóknistego i przesunięcia się do tyłu jądra miażdżystego. Ruch pochylenia do przodu kontroluje w głównej mierze mięsień prosty brzucha. Zgodnie z reakcją nocyceptywną opisaną powyżej, mięsień ten zostanie porażony i osłabiony, aby osoba z dyskopatią nie wykonywała ruchu, który jej szkodzi. Jednocześnie następuje wzmożone napięcie mm. grzbietu, które ma dodatkowo przeciwdziałać przodopochyleniu. Sytuacja ta, utrzymywać się będzie tak długo, jak długo mamy wysunięty dysk. W tej sytuacji, każde ćwiczenia mm brzucha, bez względu na ilość powtórzeń i intensywność nie dadzą żadnych efektów. Zwiększy się tylko ból i dyskomfort a organizm i tak zniweluje do punktu wyjścia siłę ćwiczonych mięśni.

  

  Ćwiczenia gorsetu mięśniowego powinno zatem rozpocząć się zaraz po pierwszych objawach powrotu jądra miażdżystego do centrum pierścienia lub (przy braku objawów bólowych) razem z terapią (np. McKenzie). Świadczyć o tym będzie objaw centralizacji (wg McKenzie) oraz ustępowanie objawów neurologicznych.

 Przykładowe ćwiczenie: Połóż się na plecach, ugnij nogi w kolanach. Dłonie skrzyżuj na klatce piersiowej. Dociskając odcinek L-S kręgosłupa, unieś głowę i łopatki. Utrzymuj przez kilka sekund. Poczujesz jak napina się m. prosty brzucha. Docisk odcinka L-S powoduje stabilizację kręgosłupa przez co reakcja nocyceptywna blokująca wzmacnianie siły mięśniowej ulega osłabieniu.

Artykuł wyłącznie informacyjno-poglądowy oparty na doświadczeniu autora, który jest fizjoterapeutą. Wszelkie wątpliwości należy skonsultować z lekarzem lub fizjoterapeutą.

 

Poniżej film. Zapraszam do subskrypcji i udostępniania.