Zespół pasma biodrowo - piszczelowego - ćwiczenia

 

Zespół pasma biodrowo-piszczelowego (ITBS - Ilio-Tibial Band Syndrome) to jeden z częstszych urazów przeciążeniowych u osób sportowo aktywnych (biegi, kolarstwo). Pojawia się jako ostry, piekący ból z tkliwością dotykową w okolicy bocznej kolana, ok 3 cm nad stawem. Pacjenci zgłaszają również promieniowanie do powierzchni przednio - bocznej goleni. Ból występuje podczas wysiłku i jest najostrzejszy w trakcie zgięcia (pomiędzy 20 - 30 st). Ratunkiem jest wyprost kończyny dolnej, który powoduje chwilowe ustąpienie objawów. Jednak dalsze prowadzenie treningu (wysiłku) lub podjęcia kolejnych, jest znacznie ograniczona.

  Dokładna patogeneza (przyczyny) ITBS nie jest znana. Badania wykazują, że powtarzający się ruch zgięcia kolana wraz z niekontrolowanym wzrostem obciążenia treningowego tej okolicy powoduje mikro urazy i napięcia w części dalszej pasma na kłykciu bocznym kości udowej. Napinające się naprzemiennie włókna przednie i tylnie ITB (pasmo biodrowo - piszczelowe) ocierają o kość tworząc stan zapalny. Powodują dodatkowo kompresję na tkankę tłuszczową która jest ułożona pod pasmem (największą podczas 30 stopniowego zgięcia kolana). Znaczne unaczynienie i unerwienie tkanki, oraz mnogość stwierdzonych receptorów dotyku może powodować ITBS (syndrom pasma biodrowo - piszczelowego) i opisywane przez pacjenta bóle palpacyjne tej okolicy. Sugeruje się również, zapalenie kaletki (bursa) znajdującej się pod pasmem ITB. Co nie do końca jest udowodnione i wciąż kontrowersyjne wśród badaczy. Stały, powtarzający się nacisk mógłby w konsekwencji wytworzyć stan zapalny oraz ograniczenie ruchomości.

 

 Czynnikami ryzyka są przede wszystkim częste zmiany intensywności treningu i wydłużenie pokonywanych dystansów w krótkim okresie czasu. Zła budowa ciała, a w szczególności ustawienie stawów kolanowych i/lub skokowych (koślawość) powodujące powiększenie pronacji stopy (nadpronacja). Ważnym powodem powstania ITBS jest także brak równowagi mięśniowej między zginaczami i prostownikami kończyny dolnej oraz osłabienie mięśnia pośladkowego średniego. Zwrócić uwagę należy także na budowę i ustawienie miednicy.

 

Do rozpoznania stosuje się specjalne testy: Ober’a, Renne, Noble’a, Thomas’a.

Leczenie - rozpoczynamy się od podawania leków przeciwzapalnych oraz odpoczynkiem od treningów.

Rehabilitacja - dobrą pomocą jest protokół P.R.I.C.E. Po ściągnięciu ostrego stanu zapalnego. 

Ćwiczenia - zaczynamy od rozciągania zginaczy uda (półbłoniasty, smukły, dwugłowy uda) oraz wprowadzamy głęboki masaż poprzeczny (Cyriax) z wykorzystaniem punktów spustowych (trigger points - punkty spustowe). Przydatne będą ultradźwięki i zabiegi laserem biostymulującym w gabinecie fizjoterapii.

Następnie wzmacniamy odwodziciele uda i mięsień pośladkowy średni po stronie bolącej.