Złamanie bokserskie - postępowanie rehabilitacyjne

 

Złamanie bokserskie to złamanie piątej kości śródręcza, na wskutek złej kontroli pięści (niekontrolowane zgięcie palca w stawie śródręczno - paliczkowym) podczas wykonywania uderzenia w twardą powierzchnię jak np. mur, ściana, drzewo, ochraniacz.

Przyczyny:

1. Zła technika uderzenia – uderzenie w twardą powierzchnię, przy nieprawidłowo ustawionej dłoni w nadgarstku

2. Zbyt duża siły uderzenia – silne uderzenie, bez odpowiedniego przygotowania

3. Brak ochraniaczy na dłoń – brak rękawic bokserskich zwiększa ryzyko kontuzji.

4. Zmiany w budowie kości – ze względu na wiek u osób starszych lub z osteoporozą, osteopenią ryzyko złamań znacząco wzrasta.

5. Sport kontaktowy – boks, MMA, karate.

Protokół postępowania fizjoterapeutycznego

Faza 1: Okres ostry, zapalny (0-14 dni)

1. Unieruchomienie:

   • Opatrunek gipsowy, szyna gipsowa lub innej formy unieruchomienia, dla ustabilizowania i unieruchomienia rejonu złamania.

   • Długość unieruchomienia do 3-4 tygodni w zależności od rodzaju, złożoności złamania, indywidualnych cech.

2. Kontrola bólu i obrzęku:

   • Protokół P.R.I.C.E, leki przeciwbólowe (np. ibuprofen, paracetamol).

   • Fizykoterapia - elektroterapia, np. TENS, magnetoterapia.

3. Ochrona i edukacja pacjenta:

   • Unikanie obciążeń, przeciążeń pogłębiających świeży uraz.

   • Odpoczynek z ręką uniesioną na podpórce

Faza 2: Okres wczesny - fizjoterapia (2-4 tygodnie po unieruchomieniu)

1. Ćwiczenia zwiększające zakres ruchu w stawach (ROM):

   • Ćwiczenia rozciągające palec, w celu zapobiegania przykurczom.

   • Ćwiczenia zginania i prostowania palca w ciepłej wodzie.

   • Ćwiczenia na wzmocnienie siły palców i dłoni.

2. Terapia manualna:

   • Mobilizacja stawów nadgarstka i pozostałych palców wykonana przez fizjoterapeutę

3. Masaż:

   • Masaż klasyczny i terapia punktów spustowych: przedramienia, dłoni i nadgarstka dla obniżenia napięcia mięśniowego i redukcję obrzęk.

Faza 3: Okres zaawansowany - fizjoterapia (4-8 tygodni po urazie)

1. Wzmacnianie siły ręki:

   • Ćwiczenia z oporem z wykorzystaniem taśm oporowych, lekkich ciężarków, piłek, jeżyków celem poprawy siły palców i nadgarstka.

2. Ćwiczenia propriocepcji (czucie głębokie):

   • Ćwiczenia w przywróceniu czucia w ręce oraz poprawie koordynacji mięśniowo -nerwowej całej kończyny górnej angażując bark, łokieć, nadgarstek i dłoń.

3. Trening funkcjonalny:

   • Wykorzystanie codziennych czynności jako ćwiczeń: ugniatanie ciasta, wkręcanie śrub, nakręcanie nakrętek, chwytanie różnych przedmiotów, pisanie, wycieranie kurzy itd.

Faza 4: Powrót do sportu (po 8 tygodniach)

1. Stopniowa aktywność sportowa:

   • Kontrolowany powrót do treningów, unikając obciążeń rejonu urazu (ciosy, PLANK itd.).

   • Wykorzystanie specjalnych ochraniaczy.

2. Specyficzne ćwiczenia do danego sportu:

   • Trening siły i wytrzymałości związany ze specyficznymi wymaganiami danego sportu (np. boks, MMA).

Ważne informacje:

• Czas gojenia wynosi zazwyczaj od 6 do 8 tygodni, jednak czas powrotu do pełnej aktywności w tym sportu będzie dłuższy.

• Współpraca z fizjoterapeutą, celem monitorowania, korygowania terapii. Nauka profilaktyki i poznania zasad prawidłowej regeneracji

Przykładowe badania naukowe:

1. Medyczna rehabilitacja po złamaniach kości śródręcza - badania sugerują, że wczesna mobilizacja oraz kontrolowane ćwiczenia zakresu ruchu poprawiają wyniki funkcjonalne, skracają czas rehabilitacji i zmniejszają ryzyko długoterminowych powikłań, takich jak przykurcze stawów (np. Vickers et al., 2018).

2. Zastosowanie elektrostymulacji w rehabilitacji po złamaniu – badania sugerują korzystny wpływ elektroterapii na regenerację tkanek kostnych i zmniejszenie obrzęku w okresie wczesnej rehabilitacji (np. Peretti et al., 2021).