Ból piszczeli w trakcie i po wysiłku - Shin Splints

 

Zespół Shin Splints – jednostka chorobowa charakteryzująca się powracającym, rwącym bólem w rejonie kości piszczelowych. W przedniej części goleni pomiędzy stawem kolanowym a stawem skokowym. Pacjent uskarża się na dziwne napięcia, parzenia, pieczenie w rejonie kości goleni. W dłuższym okresie po chwilowej poprawie odczuwa się już osłabienie mięśni oraz rwący ból który może biec nawet od wewnętrznych powierzchni ud aż do stóp. Choroba powstaje podczas wysiłku fizycznego i jest bardzo trudna do wyleczenia. Powodem jest wiele czynników które ją wywołują.

 

Wcześniej uznawano że, główna przyczyna to sumowanie się wielu mikro urazów w rejonie przedniej grupy mięśni goleni (np. piszczelowy przedni). Mikro urazy powstają najczęściej podczas ekscentrycznej pracy mięśnia, wówczas gdy kontroluje ruch swoich antagonistów. Mogą one doprowadzić do blizn, które wtórnie skracają mięsień i wpływają na jego pracę. Zaleca się w tej sytuacji rozciąganie w/w mięśni oraz kinesiotaping. Ma to na celu przeciwdziałać bliznom oraz poprawić wymianę płynów w mięśniu. Życie, obserwacja i badania korygują jednak to postępowanie. W wielu przypadkach terapia tylko poprzez rozciąganie nie daje w późniejszym okresie poprawy. Więcej, ból się nasila i często musimy zakończyć uprawianie sportu. Rozciąganie nie będzie działać ponieważ za Shin Splints odpowiedzialne jest w równym stopniu nagromadzenie płynów w przedziałach międzymięśniowych, zapalenie okostnej, napięcia na błonie międzykostnej oraz problem powięziowy. Głównym czynnikiem determinującym powstanie zespołu Shin Splints jest przeciążenie. Aby mówić o przeciążeniu musimy brać pod uwagę kilka przypadków. Kiedy mamy:

- zdrowy aparat ruchu ale przekroczymy wytrzymałość poprzez źle dobrany wysiłek (trening biegowy, jednorazowa długa wycieczka górska itd.)

- chory aparat ruchu (np. koślawość kolan, koślawość stawów skokowych, płaskostopie, skośne ustawienie miednicy) i dobrze dobrany wysiłek. Najczęstszy spotykany układ w wysiłku amatorskim.

- zdrowy aparat ruchu i dobrze dobrany wysiłek ale złe nawyki, zła ergonomia ruchu (np. garbienie się)

- drobne deficyty neurologiczne które nie przeszkadzają w życiu codziennym a uaktywnią się podczas wysiłku.

 Po tych informacjach widać że do zespołu Shin Splints może dojść nie tylko u sportowców ale także u osób rzadko ale intensywnie korzystających z aktywności sportowej. Co dzieje się gdy mając złą budowę układu ruchu kończyn dolnych (kości, stawy), braki neurologiczne lub złą ergonomię zaczynamy uprawiać sport (np. bieganie)?

 Zwiększony wysiłek doprowadza do napięć na błonie międzykostnej pomiędzy kością piszczelową i strzałkową, które nie pracują prawidłowo. Doprowadza to do zmniejszenia otworu w błonie międzykostnej przez który przechodzą naczynia krwionośne i gałązki nerwowe. Otwór ten znajduje się w górnej części podudzia poniżej kolana. Uciskane w otworze w/w naczynia i gałązki nerwowe doprowadzą do złej pracy powięzi, która musi się rozluźnić i ustawić zgodnie z kierunkiem sił. Powięź to łącznik pomiędzy kością i mięśniem oraz przegrodą międzymięśniową a naczyniami krwionośnymi wraz z nerwowymi. Brak prawidłowego ustawienia włókien powięzi rozpoczynają przeciążenia na mięśniach. Dlatego przeciążony mięsień nie jest pierwszą strukturą która może rozpocząć chorobę. Może to być odpowiedzią dlaczego rozciąganie w terapii Shin Splints już nie pomaga.

 Terapię należy prowadzić na wszystkich poziomach – mięśniowym, kostnym, stawowym, biomechanicznym, powięziowym, naczyniowym, nerwowym etc. Zaleca się:

- Rozciągnięcie mięśnia - zgodnie z tą teoria ma za zadanie nie dopuścić do tworzenia się blizn w obrębie mięśnia i jego wtórnemu skróceniu. Wydłużając przyczepy mięśni wpływamy również pośrednio na wymianę płynów, jednak nie rozciągamy powięzi. Poprawiamy chwilowo ukrwienie.

- głęboko, powoli ,,rozwałkować” całą powięź

- odpoczynek – tylko podczas stwierdzenia mikro złamań i odpowiednia rehabilitacja z farmakologią.

- pomoce ortopedyczne wkładki (płaskostopie, koślawość kolan i/lub stóp

- terapia manualna u wyspecjalizowanego fizjoterapeuty

- poprawa ergonomii ruchu

Powyższy artykuł nie opisuje wszystkich szczegółowych aspektów choroby. Skupiłem się głównie na patologii ruchu która występuje w większości przypadków osób uprawiających aktywność fizyczną (stale i okresowo). Należy zwrócić się o poradę do dobrego fizjoterapeuty i wraz z nim zaplanować terapię.

Poniżej filmy na w/w temat